مالیات بر ارزش افزوده مالیاتی است که به هر گونه کالا یا خدماتی که در برابر آن پول پرداخت پرداخت می شود ، تعلق می گیرد مگر خود قانون برای آن استثناء هایی را در نظر گرفته باشد .
برای مثال کالاهای صادراتی از پرداخت مالیات بر ارزش افزوده معاف هستند .
مالیات بر ارزش افزوده مالیات غیر مستقیمی است که مصرف کننده آن را به همراه بهای خرید کالا یا خدمات می پردازد در مقابل دریافت کننده هم ملزم است میزان مالیات دریافتی را به خزانه دولت واریز نماید .
سیستم مالیات بر ارزش افزوده یکی از مدرن ترین انواع مالیات است که از سال 1387 در ایران نیز به اجرا گذاشته شده است .
در این نوع از مالیات پرداخت هزینه مالیات از عهده تولید کننده بر داشته شده است و در طی مراحل مختلف ( تولید ، توزیع ، مصرف ) مطابق با ارزش مبادله کالا گرفته می شود .
ارزش افزوده در معنای ساده تر یعنی ارزشی که در هر مرحله به کالا یا خدمات اضافه شده است .
این نوع از مالیات مربوط به کالا ها وخدماتی است که زنجیره ای چند مرحله ای از تولید تا مصرف دارند در این زنجیره که در هر مرحله به ارزش اولیه کالا افزوده می شود ، به میزان اضافه شده مالیات تعلق خواهد گرفت .
روشن است که در این نوع از مالیات فروشنده هنگام خرید کالا های مزبور مبلغی را به عنوان مالیات ارزش افزوده پرداخت می کند در حالی که او مصرف کننده نبوده ، بنا براین فروشنده باید مبلغی را که خودش به عنوان مالیات پرداخت کرده است را از کل ارزش افزوده های دریافتی کسر نماید و مابه التفاوت پرداختی را به اداره دارایی پرداخت نماید .
نحوه محاسبه مالیات بر ارزش افزوده در ایران به روش صورت حسابی است .
در این روش مصرف کننده یا همان خریدار ، به هنگام خرید محصول علاوه بر هزینه ای که بابت
خود آن کالا پرداخت می نماید در صدی را به عنوان مالیات بر ارزش افزوده پرداخت نماید و در مقابل فروشنده هم باید مبالغ ارزش افزوده ها را دریافت و در پایان آن ها را به اداره مالیاتی پرداخت کند .
فرمول محاسبه مالیات بر ارزش افزوده :
بهای پرداختی نهایی توسط خریدار به فروشنده= (بهای کالا *نرخ مالیات بر ارزش افزوده)+بهای کالا
نرخ مالیات بر ارزش افزوده در ایران 9 درصد است .
از محل دریافت مالیات بر ارزش افزوده 3 درصد سهم شهرداری و 1 درصد هم سهم حوزه سلامت و 27 صدم درصد هم برای حوزه خدمت همگانی مصرف می شود .
عطیه ذوالفقاری / کارشناس حقوقی
14 اردیبهشت 1399