عقد و شبه عقد

عقد عبارت است از اینکه یک یا چند نفر در مقابل یک یا چند نفر دیگر تعهد بر امری کنند که مورد قبول آنها باشد .
عقد در گذشته مهم ترین منبع تعهد بوده است زیرا بیشتر دیون را اشخاص در اثر توافق با هم به وجود می آوردند ولی به تدریج از اهمیت عقد کاسته شد و امروز بیشتر از تعهدات را قانون بر اشخاص تحمیل می کند.
شبه عقد نیز اعمال ارادی و مشروعی است که بدون توافق اشخاص نیز ایجاد تعهد می‌کند مثلا شخصی که به عمد یا اشتباه چیزی را که مستحق نبوده است دریافت کند باید آن را به صاحبش باز گرداند (ماده ۳۰۱ قانون مدنی) پس الزام گیرنده آن چیز ، مستند به قرارداد نیست ولی کار ارادی ارتکاب شده باعث می شود که قانون ، او را در برابر مالک ، مدیون قرار دهد.بیگمان ، اراده دو طرف را نباید سبب ایجاد تعهد به‌شمار آورد زیرا نه تنها هدف گیرنده مال ، این نبوده است که خود را مدیون سازد مالک نیز به سبب تصور نادرستی که از حقیقت امر داشته است می خواسته که دین واهی خویش را بپردازد.

زهرا هوشنگی
وکیل پایه یک دادگستری

ارسال نظر