به موجب ماده ۳۰ قانون ثبت اختراعات، طرح های صنعتی و علائم تجاری« علامت یعنی هر نشان قابل رویتی که بتواند کالا ها یا خدمات اشخاص حقیقی یا حقوقی را از هم متمایز سازد.» و البته در این قانون آمده است؛ حق انحصاری استفاده از علامت تجاری یا برند متعلق به ثبت کننده آن است.
استفاده از هر علامت که در ایران ثبت شده باشد، توسط هر شخص غیر از مالک علامت، مشروط به موافقت مالک آن میباشد. هر چند این موافقت به موجب قانون محدودیت هایی دارد.
نقض حقوق علامت تجاری ( برند ):
مالک علامت ثبت شده میتواند علیه هر شخصی که بدون موافقت وی از علامت استفاده کند و یا شخصی که مرتکب عملی شود که عادتاً منتهی به تجاوز به حقوق ناشی از ثبت علامت گردد، در دادگاه اقامه دعوی نماید. این حقوق شامل موارد استفاده از علامتی میشود که شبیه علامت ثبت شده است و استفاده از آن برای کالا یاخدمات مشابه، موجب گمراهی عموم میگردد.»
نقض حقوق علامت توسط شخصی واقع می گردد که بدون موافقت صاحب آن علامت اقدامی در این خصوص انجام داده باشد.باید در نظر داشت علایمی که مطابق معاهده بین المللی مادرید در هر یک از کشورهای عضو به ثبت رسیده باشند در ایران از حمایت قانونی برخوردار خواهند بود و نقض این علایم تجاری در ایران قابل مجازات است.
قلمداد کردن جنسی به جای جنس دیگر ، گمراه کردن مشتری ، تقلید نام تجاری ، تقلید و جعل برند ، اسباب چینی برای لطمه زدن به شهرت و معروفیت تجاری دیگران و ... ، در زمره و ردیف این اعمال قرار دارند. این قبیل اعمال، از آن جا که موجب ضرر به دیگران می گردد، ممنوع بودن آن مستنداَ به قاعده لاضرر و بنا به منع اضرار به غیر مصرح در قانون اساسی ، آشکار است.
یک نام تجاری وقتی گمراه کننده است که مشابه نام تجاری تاجر دیگری با فعالیت تجاری و اقتصادی مشابه باشد و مشتری، مصرف کننده از نظر طبیعت و واقعیت دچار اشکال و سردرگمی گردد.
به طور مثال فعالیت تجاری چرم واقعی و چرم مصنوعی، فعالیت مشابه اغفال کننده است. اگر دو تاجر با نام بازرگانی همانند، به عرضه این دو نوع محصول اشتغال داشته باشند. ولی اگر یکی از دو تاجر که نام تجاری مشابه دارند به تولید و یا عرضه محصولات شیمیایی مخصوص کشاورزی اشتغال داشته باشد و تاجر دیگر به تولید و یا عرضه محصولات غذایی دام و طیور بپردازد مشابهتی بین این نوع فعالیت تجاری وجود ندارد.
اما اگر یک نام تجاری از شهرت و معروفیت خاصی برخوردار باشد، تاجر دیگر نمی تواند از این نام تجاری در فعالیت تجاری و اقتصادی مشابه ولو فرعی باشد، استفاده کند به این بهانه که شهرت و معروفیت نام تجاری مقدم در حدی است که انتخاب نام همانند آن سبب گمراهی و اشتباه مصرف کنندگان نخواهد بود ، چنین اقدامی تزویر و تقلب محسوب می شود و موجب مسئولیت مدنی است.
بنابراین ، علائم تجاری نباید گمراه کننده باشد والا عنوان مکارانه یا تقلب و تزویر ممکن است به همراه داشته باشد. معیار تشخیص حالت سردرگمی و گمراهی در رویه قضایی، معیار و استانداردهایی است که مشتریان و مصرف کنندگان ارائه می کنند. به این معنی که در نظر مصرف کننده و مشتری آیا نام بازرگانی انتخاب شده اغفال کننده است یا خیر ؟ که تشخیص آن با دادگاه خواهد بود. اثبات خطر به اشتباه افتادن مشتریان یا اغفال مصرف کنندگان محصولات یا استفاده کنندگان از خدمات بر عهده صاحب نام بازرگانی مقدم است که مدعی صاحب نام تجاری جدید به حقوق وی تجاوز کرده است.
جهت حمایت بین المللی از علامت تجاری یا برند در دنیا معاهده مادرید منعقد شد و تا کنون کشورهای بسیاری به آن پیوسته اند. طبق این معاهده علامت تجاری پس از ثبت در سطح ملی می تواند از طریق اداره مالکیت معنوی کشور مبدا برند در سطح بین المللی نیز به ثبت برسد و بدین طریق از حمایت قانونی در سایر کشور ها برخوردار گردد.
بنابراین اگر علامت تجاری ثبت شده در ایران مطابق این معاهده در همه کشورهای عضو مادرید یا برخی از آنها به ثبت برسد دارنده در صورت تجاوز به حقوق ناشی از این علامت تجاری در آن کشورها حق طرح دعوا و مطالبه خسارت دارد. هم چنین اگر علامت تجاری خارجی یا برند خارجی مطابق معاهده مادرید در ایران ثبت شده باشد مانند برندهای داخلی از حمایت قانونی برخوردار خواهد بود و حق طرح و تعقیب دعاوی حقوقی و کیفری وجود خواهد داشت.