حق بیمه چیست؟
طبق ماده٢ قانون تامین اجتماعی، حق بیمه عبارت است از وجوهی که بر اساس این قانون و برای استفاده از مزایای آن به سازمان پرداخت میگردد.کل مبلغ حق بیمه ۳۰ درصد از حقوق است و ۲۳ درصد از آن سهم کارفرما بوده و هفت درصد باقیمانده نیز سهم کارگر است و هر ساله مبلغ آن مشخص میشود. تمامی وجوه و مزایای نقدی یا غیرنقدی مستمر که درمقابل کار به بیمهشده پرداخت میشود، مبنای کسر حقبیمهقرار میگیرد.
پرداخت حق بیمه به عهده چه کسی است؟
همان طور که بیان شد هزینه بیمه تامین اجتماعی ۳۰ درصد دستمزد کارگر است که ۲۳% سهم کارفرما و ۷% سهم کارگر می باشد. مسئول پرداخت حق بیمه، کارفرماست. در صورت عدم پرداخت حق بیمه کارگر توسط کارفرما،کارفرما جریمه می گردد. جریمه ماهانه ۲% است. کارفرما باید تا آخرین روز ماه بعد پس از تنظیم لیست حقوق و دستمزد، یک نسخه از آن را همراه با حق بیمه سهم کارفرما و کارگر به سازمان تأمین اجتماعی پرداخت کند. بخش حسابداری هم سند مربوط به محاسبه بیمه و پرداخت آن را انجام میدهد.
محاسبه حق بیمه تامین اجتماعی به چه صورت است؟
از آنجایی که حق بیمه تامین اجتماعی ۳۰ درصد از مبلغ دستمزد است. بنابراین محاسبه حق بیمه تامین اجتماعی متناسب با مبلغ دستمزد میباشد ، وجوه مبنای کسر حقبیمه نباید از حداقل حقوق کارگر که همه ساله از طرف شورایعالی کار اعلام میشود کمتر و از حداکثر حقوق مبنای کسر حقبیمهکه توسط شورایعالی تأمیناجتماعی اعلام میشود، بیشتر باشد.
لازم به ذکر است میزان حقبیمه بر مبنای مزد یا حقوق بیمهشده با رعایت بند ۵ ماده ۲ و ماده ۳۹ قانون تأمیناجتماعی و آییننامه اجرایی آن محاسبه میشود، بدین صورت که درخصوص کارگاههایی که فاقد دستمزد مقطوع موضوع ماده ۳۵ قانون تأمیناجتماعی هستند، براساس مزد یا حقوق و مزایای دریافتی مشمول کسر حقبیمه و درخصوص کارگاههای مشمول دستمزد مقطوع طبق دستمزد مقطوع تعیین شده انجام میپذیرد و کارفرمایان کارگاههای یادشده که کارگر در اختیار یا استخدام دارند، مکلفند صرف نظر از نوع قرارداد کار و ترتیب استخدام و نحوه پرداخت مزد یا حقوق صورت مزد و حقوق فوقالعاده شغل و مزایای کارکنان خود را در مهلت مقرر قانونی تعیین شده به سازمان ارسال و پرداخت کنند.
گفتنی است براساس قانون بیمهبیکاری مصوب ۲۶/۰۶/۱۳۶۹، ۳ درصد به حقبیمه مشمولین قانون کار اضافه شده که این مبلغ برعهده کارفرما است، ضمناً در مشاغل سخت و زیانآور نیز کارفرما مکلف به پرداخت ۴درصد مستمری کارهای سخت و زیانآور علاوه بر حقبیمه و حسب مورد، بیمهبیکاری است.
نرخ حق بیمه سال ۹۸
پس از گفتگوهای فراون بین نمایندگان کارگران، کارفرمایان و وزارت کار، شورای عالی کار، حداقل حقوق و دستمزد کارگران را در سال ۹۸، یک میلیون و ۵۱۶ هزار و ۸۲۲ ریال تعیین کرد که به نسبت سال گذشته، ۳۶ درصد افزایش نشان می دهد. جمع دریافتی حداقل حقوق افراد مجرد با احتساب بن کارگری، سنوات و حق مسکن، ۱۸ میلیون و ۶۸ هزار و ۸۲۰ ریال خواهد شد که به نسبت سال ۹۷، ۴۷ درصد افزایش یافت. همچنین مبلغ بیمه پردازان خویش فرما (اختیاری) سازمان تامین اجتماعی نیز مکلف هستند، از فروردین ۹۸، ماهانه حداقل ۵۴۰ هزار تومان حق بیمه پرداخت نمایند. ۷ درصد حق بیمه اجباری سال ۹۸ کارگران، به عهده خودشان است.