تفاوت ولايت و حضانت

دو مبحث ولايت و حضانت، عبارتي است كه بعضاً در بين مردم با يكديگر خلط مي‌شوند يا به يك معنا انگاشته مي‌شود.در حالي‌كه دارندگان هر يك از اين دو، تكاليف و حقوقي كه دارند مجزا از يكديگر است.
ولايت در قانون مدني ايران، اختصاص به پدر و جد پدري دارد و طفل تا زماني‌كه به سن قانوني ( سن ١٨ سالگي)نرسيده تحت ولايت اين دو قرار دارد. بايد توجه داشت كه ولايت پدر و جد پدري به‌ صورت همزمان است هر چند كه در عرف زماني‌كه طفل پدر دارد، معمولاً جد پدري در امور وي دخالت نمي‌نمايد. ولي قهري يا وصي منصوب وي در كليه امور مربوط به اموال و حقوق مالي طفل نماينده قانوني وي محسوب مي‌گردد.
حال آنكه حضانت بحثي ديگر است، حضانت در لغت به معناي سرپرستي طفل است كه هم حق و هم تكليف پدر و مادر است، اما اغلب مشكل زماني ايجاد مي‌شود كه پدر و مادر از يكديگر جدا مي‌شوند. در اين شرايط مادر تا هفت سالگي در نگهداري و حضانت طفل اولويت دارد، مگر اينكه وي پس از طلاق با ديگري ازدواج نمايد كه در اين صورت حضانت از وي سلب مي‌شود. پس از هفت سالگي تا زماني كه طفل (دختر يا پسر) به سن بلوغ شرعي ( دختر ٩ سال قمري و پسر ١٥ سال قمري)برسد حضانت بر عهده پدر است، اما در صورت بروز اختلاف بعد از هفت سالگي اگر مادر مدعي باشد كه پدر طفل به دلايلي چون اعتياد، فساد اخلاقي، سوء استفاده از طفل و يا ابتلا به بيماري‌هاي رواني صلاحيت حضانت طفل را ندارد، تصميم در مورد حضانت طفل با رعايت مصلحت وي بر عهده دادگاه خواهد بود. بعد از اينكه طفل به سن بلوغ شرعي رسيد ديگر انتخاب با وي است كه پدر يا مادر را انتخاب نمايد.
نكته اي كه بايد در خصوص حضانت ملحوظ داشت و وجه افتراق حضانت و ولايت نيز هست، اينكه شخصي كه حضانت طفل را به‌ عهده دارد، به اعتبار حضانت هيچ ولايتي بر كودك و اموال وي ندارد و نماينده حقوقي وي محسوب نمي‌شود لذا تصميمات وي در مورد كودك با توجه به سمت حضانت فاقد اعتبار حقوقي مي‌باشد و كماكان ولايت بر عهده پدر و جد پدري مي‌باشد.
پس در مورد امور مالي طفل صرفاً اين دو يا وصي منصوب از طرف ايشان و در صورت نبودن ايشان و وصي منصوب، قيم دخالت مي‌نمايد.

مارال ابراهيمي
وكيل پايه يك دادگستري

ارسال نظر