راه‌های وصول چک

برای وصول وجه چک 4 روش وجود دارد:

1- شکایت کیفری

2- دادخواست حقوقی به دادگاه حقوقی

3- درخواست صدور اجراییه از دادگستری

4- درخواست صدور اجراییه از ثبت

پرسش مهم در وصول چک این است که کدام یک از روش های اخیر برای دارنده چک مناسب تر است؟


انتخاب مناسب‌ترین روش باید به صورت موردی تعیین شود. زیرا اولا بنا به دلایلی دارنده امکان استفاده از این 4 روش را ندارد.ثانیا به فرض اینکه امکان انتخاب میان 4 روش وجود داشته باشد شرایط دارنده یا صادر کننده یا سایر متعهدین هم در انتخاب روش موثر است.

به طور کلی می توان گفت که با توجه به اصلاحات جدید قانون صدور چک اگر شرایط چک به نحوی باشد که بتوان مستقیما به اجراییات احکام دادگستری مراجعه کرد بهترین کار برای وصول چک همین راه است زیرا سرعت آن زیاد و هزینه آن کم است.


نخست: طرح شکایت کیفری

با توجه به قانون وصول وجه چک با اصلاحات سال 82 دارنده چک می تواند بعد از دریافت گواهی عدم پرداخت از بانک مربوط به طرفیت صادر کننده وجه چک اقدام به طرح شکایت کیفری نماید.البته طرح شکایت کیفری منوط به این است که دارنده چک مواعد شش ماهه را رعایت کرده باشد.یعنی اولا ظرف شش ماه از تاریخ صدور چک برای وصول وجه چک به بانک مراجعه کرده باشد. ثانیا بعد از مراجعه به بانک و دریافت گواهی عدم پرداخت اقدام به طرح شکایت کیفری نماید ( ماده 11 قانون صدور چک )

بدیهی است که شکایت کیفری فقط علیه صادر کننده چک امکان پذیر است و بنابراین سایر اشخاص یعنی ضامن و ظهرنویس

نمی توان اقدام به شکایت کیفری کرد. از طرفی بر اساس اصلاحات قانون صدور وصول وجه چک در سال 82 چک وعده دار و بدون تاریخ و سفید امضا و مشروط و بابت تضمین انجام معامله فاقد جنبه کیفری اعلام شده است. بنابراین در صورتی که هر کدام از این موارد اثبات شود در آن صورت طرح شکایت کیفری به نتیجه نخواهد رسید چرا که در این موارد صادر کننده چک قابل تعقیب کیفری نیست (ماده 13 قانون صدور چک )


در نتیجه اقدام به صدور چک از سوی صادر کننده و برگشت آن توسط دارنده در صورتی دارای اوصاف کیفری می باشد که فرضا به تاریخ روز بوده و بدون وعده صادر شده باشد و از طرفی سایر شرایط نیز رعایت گردیده باشد.


در شکایت کیفری حکم به محکومیت صادر کننده به حبس صادر می شود و محکومیت صادر کننده به پرداخت وجه مستلزم تقدیم دادخواست و پرداخت هزینه دادرسی است. بنابراین اگر دارنده دادخواست مطالبه وجه ندهد و صادر کننده دوران محکومیت کیفری خویش را سپری کند از زندان آزاد خواهد شد. البته این امکان برای دارنده چک وجود دارد که علاوه بر شکایت کیفری در همان دادگاه رسیدگی کننده به امر کیفری دادخواست حقوقی مطالبه وجه هم بدهد که در صورت محکومیت صادر کننده به پرداخت وجه و عدم اثبات اعسار صادرکننده از پرداخت وجه صادر کننده به زندان رفته و به صرف اتمام دوران محکومیت کیفری از زندان آزاد نخواهد شد و آزادی وی منوط به پرداخت وجه یا اثبات اعسار است.


ارسال نظر

سمیرا آهنگر وکیل - پایه یک دادگستری
13 آذر 1398