دعاوی افراز از دعاوی ملکی هستند. دو مرجع اداره ثبت محل وقوع ملک مشاع و دادگاه عمومی حقوقی محل وقوع ملک، صلاحیت رسیدگی به دعوای افراز را دارند:
مواردی که اداره ثبت محل وقوع ملک مشاع صالح به رسیدگی است:
زمانی که نسبت به ملکی عملیات ثبتی خاتمه یافته، یعنی ملک دارای سند مالکیت است یا در دفتر املاک به ثبت رسیده یا هرچند سند مالکیت صادر نشده، اما درخواست مربوط به ثبت انجام شده و مراحل قانونی برای ثبت صورت گرفته است.
مواردی که دادگاه عمومی حقوقی صالح به رسیدگی است:
1- وقتی نسبت به ملک مشاع عملیات ثبتی به پایان نرسیده باشد.
2- برخی از شرکای مال مشاع محجور یا غایب مفقودالاثر باشند.
3- بخشی از ملک مجهولالمالک باشد.
4- در جایی که وراث جهت تقسیم ماترک اقدام میکنند و در بین ماترک، مال غیرمنقولی باشد.
معصومه افراسیابی