در مقابل تعهد به وسیله، تعهد به نتیجه است. تعهد به نتیجه تعهدی است که در آن متعهد ملزم به حصول نتیجه معین است و عدم تحقق نتیجه، به منزله تخلف از تعهد محسوب میشود. در این نوع تعهد، بار اثبات عدم تقصیر بر عهده متعهد است. به عبارت دیگر، متعهد باید ثابت کند که عدم تحقق نتیجه، ناشی از عوامل خارج از اراده او، مانند قوه قهریه یا فعل ثالث بوده است.
به عنوان مثال، در تعهد پیمانکار به ساخت یک ساختمان، پیمانکار ملزم به تحویل ساختمان در زمان مقرر و با کیفیت مطلوب است. اگر ساختمان در زمان مقرر، تحویل داده نشود یا کیفیت آن مطابق با قرارداد نباشد، پیمانکار مسوول جبران خسارت است، مگر اینکه ثابت کند عدم تحقق نتیجه، ناشی از عوامل خارج از اراده او بوده است. این امر مسوولیت سنگینی را بر عهده متعهد قرار میدهد، زیرا اثبات قوه قهریه یا فعل ثالث در بسیاری از موارد دشوار است.
زهرا اکبری پویانی