مقدمه

سفته الکترونیکی یکی از ابزارهای نوین مالی است که به‌دنبال تحول در نظام مالی و تجاری و تسهیل در نقل‌وانتقال وجه به وجود آمده است. این ابزار به کاربران امکان می‌دهد تا به‌صورت آنلاین و بدون نیاز به وجود فیزیکی سفته، مبادلات مالی خود را انجام دهند.

تعریف سفته الکترونیکی

سفته الکترونیکی، به‌عنوان یک نوع سند درخواست پرداخت، فرم الکترونیکی سفته است که در بستر اینترنت صادر و معامله می‌شود. این سفته وام‌گیرنده را ملزم به پرداخت مبلغ مشخصی به وام‌دهنده در یک تاریخ معین می‌کند. این اسناد معمولاً در معاملات تجاری، تأمین مالی و تسهیلات بانکی مورد استفاده قرار می‌گیرند. در تنظیم این سند همچنین به‌جای استفاده از کاغذ و امضای دستی، از امضای الکترونیکی و فرآیندهای دیجیتالی برای تأیید و انتقال اطلاعات استفاده می‌شود.

مدارک مورد نیاز برای خرید سفته الکترونیکی

مدارک مورد نیاز برای تهیه و خرید سفته، همان مدارک شخصی افراد هستند. این مدارک و اطلاعات شامل کدملی، شماره موبایل، شماره حساب و مبلغ سفته هستند. با ارائه این مشخصات و پرداخت هزینه تعیین‌شده، سفته درخواست‌شده شما صادر خواهد شد.

مزایای استفاده از سفته الکترونیکی

1. سهولت و سرعت: با استفاده از سفته الکترونیکی، فرآیند صدور، امضا و تحویل سفته به‌سرعت انجام می‌شود. این امر به‌ویژه در زمان‌های اضطراری و معاملات سریع بسیار کاربردی است.

2. کاهش هزینه‌ها: استفاده از سفته‌های الکترونیکی به کاهش هزینه‌های اداری کمک می‌کند. همچنین، امکان ارسال و دریافت الکترونیکی به صرفه‌جویی در زمان و هزینه‌های پستی منجر می‌شود.

3. امنیت بالاتر: سفته‌های الکترونیکی با استفاده از تکنولوژی‌های رمزنگاری و امضای دیجیتال ایمن می‌شوند. این ویژگی‌ها باعث افزایش امنیت و کاهش خطر تقلب و جعل می‌گردند.

4. دسترسی آسان: کاربران می‌توانند به‌راحتی به اطلاعات و سوابق سفته‌های خود دسترسی داشته باشند. این دسترسی همیشگی و در هر مکان، راحتی بیشتری را برای کاربران به ارمغان می‌آورد.

5. تخفیفات و مشوق‌ها: برخی از بانک‌ها و مؤسسات مالی به کاربران سفته‌های الکترونیکی تخفیف‌هایی ارائه می‌دهند که می‌تواند برای تجار و کسب‌وکارها سودآور باشد.

6. کاهش هزینه‌های چاپ و حمل‌ونقل: با استفاده از سفته‌های الکترونیکی، نیاز به چاپ و ارسال فیزیکی سفته حذف می‌شود.

7. کمک به حفظ محیط زیست: با استفاده از سفته الکترونیکی، نیاز به چاپ کاغذ و استفاده از مواد مصرفی کاهش می‌یابد. این امر به حفظ محیط زیست کمک کرده و از تخریب درختان و مصرف انرژی بیشتر در مراحل چاپ و توزیع کاغذ جلوگیری می‌کند.

8. صرفه‌جویی در زمان: سفته آنلاین، فرآیند تهیه و تدوین سفته را سریع‌تر و ساده‌تر می‌کند. در این روش، نیاز به مراجعه حضوری به بانک‌ها یا مراکز دیگر نیست.

9. بررسی سابقه پرداختی صادرکننده: با استفاده از سفته الکترونیکی، امکان بررسی سابقه پرداختی صادرکننده وجود دارد. این امر به خریداران و افرادی که سفته را دریافت می‌کنند، کمک می‌کند تا اعتماد بیشتری به صادرکننده داشته باشند.

قوانین و مقررات مرتبط

1. قوانین ملی

مطابق با بند «ج» ماده 67 قانون برنامه پنج ساله ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران مصوب 1395، به‌طور غیرمستقیم به این موضوع پرداخته و صدور سفته به‌صورت الکترونیکی امکان‌پذیر شده است. علاوه بر این، در مصوبه شماره 3 جلسه بیست و دوم شورای اجرایی فناوری اطلاعات کشور و بخشنامه‌های خزانه‌داری کل کشور، بانک‌ها موظف به پذیرش سفته و برات الکترونیکی شده‌اند.

2. قوانین بین‌المللی

قوانین تجارت الکترونیکی نیز در بسیاری از کشورها به‌کار گرفته می‌شود تا بستر قانونی مناسب برای استفاده از سفته‌های الکترونیکی فراهم شوند.

نظریات مشورتی مرتبط

یکی از نظریات مشورتی مهم در این زمینه، نظریه به شماره 1152/1402/07 مورخ 1403/03/15 است که به امکان صدور سفته و برات الکترونیک تأکید دارد و ضرورت پذیرش آن توسط بانک‌ها را مطرح می‌کند.

نحوه ضمانت سفته الکترونیکی

ممکن است پس از دریافت سفته، نیاز به یک ضامن هم داشته باشید. در بخش ضمانت سفته، ضامن شما باید ابتدا احراز هویت کرده، سپس گواهی امضای دیجیتال فردی خود را ثبت نماید. در مرحله بعد، با در دست داشتن مشخصات وام‌گیرنده که شامل کدملی شخص و شناسه خزانه‌داری که برای او ارسال شده، می‌باشد، می‌تواند سفته موردنظر را ضمانت نماید.

چالش‌های استفاده از سفته الکترونیکی

هرچند سفته الکترونیکی مزایای زیادی دارد، اما چالش‌هایی نیز به‌همراه دارد. از جمله این چالش‌ها می‌توان به نیاز به زیرساخت‌های مناسب فناوری، خطرات امنیتی مربوط‌به داده‌ها و نیاز به آموزش کاربران برای استفاده از این تکنولوژی اشاره کرد.

نتیجه‌گیری

سفته الکترونیکی به‌عنوان یک ابزار جدید در نظام مالی و تجاری، به تسهیل در معاملات و بهبود فرآیندهای مالی کمک می‌کند. با وجود چالش‌هایی که پیش‌روی آن قرار دارد، به نظر می‌رسد که با توسعه فناوری و آگاهی عمومی، استفاده از این ابزار در آینده، روزافزون خواهد بود.

بیتا قاسمی