در اجارهای که مدت آن معین است، با انقضای مدت اجاره، قرارداد پایان مییابد. اما اگر مستأجر پس از پایان مدت اجاره همچنان به تصرف ملک ادامه دهد و موجر نسبت به این تصرف سکوت کند یا تخلیه ید را مطالبه نکند، این سکوت به معنای اذن ضمنی در ادامه تصرف است. در این حالت، مستأجر باید اجرتالمثل منافع مستوفات را به نرخ روز پرداخت کند.
اما اگر ادامه تصرف بدون اذن موجر باشد، مستأجر در حکم غاصب است و موظف به پرداخت اجرتالمثل منافع فوتشده (مستوفات و غیر مستوفات) به نرخ روز خواهد بود. تفاوت اصلی این دو حالت در وجود یا عدم وجود اذن موجر است.
این مقررات تضمینکننده حقوق موجر و جلوگیری از تصرف غیرقانونی مستأجر پس از پایان قرارداد هستند. همچنین پرداخت اجرتالمثل به نرخ روز، مانع از تضییع حقوق موجر در شرایط تغییر ارزش اقتصادی منافع ملک میشود.
زهرا اکبری پویانی