مطابق ماده 239 قانون آیین دادرسی کیفری، صدور قرار بازداشت موقت نیازمند ارائه دلایل مستند و موجه است. این ماده تأکید دارد که مقام قضایی باید هم مستند قانونی و هم ادله توجیهکننده بازداشت را در متن قرار ذکر کند و همچنین متهم را از حق اعتراض آگاه سازد.
مثال:
فرض کنید شخصی به اتهام سرقت تعزیری بازداشت میشود. مقام قضایی در متن قرار بازداشت موقت باید به استناد مادهای از قانون مجازات اسلامی (مثلاً ماده 656 برای سرقت) و دلایل کافی (مثل شهادت شهود یا وجود ادله قابل قبول) اشاره کند. همچنین باید قید شود که متهم حق دارد ظرف مهلت قانونی به این قرار اعتراض کند.
در صورتی که بازداشت برای جلوگیری از تبانی باشد، این موضوع نیز باید در برگه اعزام ذکر شود، مثلاً:
«نظر به احتمال تبانی متهم با سایر افراد دخیل در پرونده، بازداشت موقت وی ضروری است.»
توضیح: این الزام باعث شفافیت عملکرد قضات و رعایت حقوق متهم میشود و از صدور بیضابطه بازداشت موقت جلوگیری میکند.
رضا رمضانی