پرسش
آیا برای تفهیم موضوع کارشناسی نیاز به تشکیل جلسه دادرسی میباشد یا صرف اخطار و ضمیمه نمودن صورتجلسه قرار کارشناسی جهت تفهیم موضوع کارشناسی کفایت میکند؟
نظر هیئت عالی
در فرض سوال نظریه اکثریت مطلوب است و نیازی به تشکیل جلسه رسیدگی نیست و مطابق ماده ۲۶۰ قانون آئین دادرسی مدنی، وصول نظریه کارشناس به طرفین ابلاغ خواهد شد. طرفین می توانند ظرف یک هفته از تاریخ ابلاغ به دفتر دادگاه مراجعه کنند و با ملاحظه نظر کارشناس چنانچه مطلبی دارند، نفیا یا اثباتا اظهار نمایند.
نظر اکثریت
نیاز به تشکیل جلسه مستقل دادرسی نیست و با یک اخطار به کارشناس و طرفین کفایت میکند. ماده۲۶۰ قانون آئین دادرسی مدنی نیز همین را مقرر داشته است. سرعت در رسیدگیهای قضایی اقتضاء دارد که به نحوی تفسیر شود که با کمترین زمان به نتیجه برسد. کارشناس، کاردان فنی است که با بررسی موضوع اظهارنظر میکند و جزو ارکان دادرسی نیست تا به حضور او نیاز باشد.
نظر اقلیت
در دادرسیهای محاکم به ویژه امور حقوقی، تشکیل جلسه ضروری است. اصل بر آن است که در اوقات رسیدگی، امور قضایی قابل انجام است. یک فرایند درست کارشناسی، صدورقرار جامع، طرح سوالات و تفهیم به کارشناس، بررسی آخرین ادله و اسناد، بررسی جهات رد احتمالی و ... است که متمرکز باید در یک جلسه به آن رسیدگی شود. حذف آثار حقوقی و روانی نامناسبی دارد چهبسا اصحاب دعوا کارشناسی را رویت نکند و جهات رد داشته باشد و ... لذا تشکیل جلسه دادرسی ضرورت دارد. جلسه دادرسی اقسام مختلف دارد و هریک آثار مستقل دارد. مثل سایر قرارهای اعدادی، معاینه محل، تحقیقات محلی، کارشناسی نیز نیاز به جلسه خاص دارد. ماده۲۰۱ ق.آ.د.م در کنار ماده ۲۶۰ ق.آ.د.م باید دیده شود. به موجب قانون هر ادله مورد اختلاف باید در جلسه دادرسی به عمل آید؛ لذا تفهیم که مقدمه بررسی ادله است باید در جلسه دادرسی باشد.