به فقدان اهلیت استیفاء، حجر گفته می‌شود؛ گرچه در برخی از مکتوبات برای فقدان اهلیت تمتع نیز از عبارت حجر استفاده شده است. زمانی که حجر به صورت مطلق استفاده می‌شود، منظور همان فقدان اهلیت استیفاء است.
حجر بر دو قسم است:
۱. حمایتی: یعنی شخص را به دلیل محدودیت‌های روحی و جسمی که دارد، محجور معرفی می‌کنیم تا از حقوق او در برابر اشخاص ثالث حمایت کنیم.
موارد حجر حمایتی عبارتند از : صغر (عدم بلوغ)، جنون (فقدان عقل)، سفه (عدم رشد).
۲. سوء ظنی: یعنی از آنجا که به محجور سوء ظن داریم و می‌خواهیم از حقوق اشخاص ثالث در برابر محجور حمایت کنیم، شخص را محجور قلمداد می‌کنیم. مانند ورشکسته که شخص ورشکسته حق ندارد در اموال خودش تصرف کند؛ چون تصرف وی در حقوق مالی اش موجب نقض حقوق طلبکاران می‌گردد.
برخی ورشکستگی را در شمار موارد حجر نمی‌دانند و آن را نوعی ممنوعیت از تصرف در اموال می‌شمارند. باید توجه داشت که حتی اگر عنوان حجر سوء ظنی، صحیح باشد و بتوانیم ورشکستگی را نوعی حجر بدانیم، وقتی که به صورت مطلق از عبارت حجر استفاده می‌شود، منظور همان حجر حمایتی است، نه حجر سوء ظنی.
این مبحث ادامه دارد...
امینه خراسانی
امینه خراسانی
05 فروردین 1404