سیامک اسلامی رئیس مرکز مالکیت معنوی سازمان ثبت با اشاره به برخی نکات جدید قانون حمایت از مالکیت صنعتی مصوب ۱۴۰۳، گفت: قانون حمایت از مالکیت صنعتی، به گونهای نسل چهارم مقررات مربوط به داراییهای فکری کشور در طی یک صد سال اخیر محسوب میشود که مطابق شرایط اقتصادی و اجتماعی و علمی و فناوری و همگام با روندهای جهانی، تدوین شده است.
وی ثبت مدلهای مصرفی یا کاربردی را به اصطلاح اختراعات کوچک نامید که موجبات بهبود عملکرد سیستمهای فنی را فراهم میسازد و تاکنون در کشور وجود نداشت.
تفاوت مدل مصرفی با اختراع در این است که اختراع، حداکثر به مدت بیست سال حمایت میشود و مشتمل بر فرآیند و یا فرآورده (محصول) است در حالی که مدل مصرفی، حداکثر شش سال مورد حمایت قرار می گیرد و فقط فرآورده را شامل میشود.
هر نوع اطلاعات تجاری دارای ارزش اقتصادی بالقوه یا بالفعل یا رقابتی اعم از اطلاعات مهندسی، اقتصادی، فنی، علمی و مالی شامل نقشه ها، برنامه ها، قواعد و فرمولها، روشها، ابزارها، فرآیندها، نرم افزارها، شناسهها، فهرست مشتریان و اسرار تولید، راز تجاری محسوب میشود و دستیابی یا افشای آنها بدون اجازه مالک، نقض اسرار تجاری محسوب میشود و امکان پیگیرد قضایی وجود دارد.
اظهار خلاف واقع علیه رقیب، اقدامات منجر به ایجاد تشابه کالا یا خدمت به رقیب که موجب گمراهی مصرف کننده شود، تبلیغات نادرست یا گمراه کننده، تبلیغات مقایسهای گمراه کننده از سوی رقیب و تبانی برای افزایش یا کاهش قیمت کالا یا خدمت به منظور حذف رقیب، از مصادیق رقابت غیرمنصفانه میباشد که در قانون مشخص شده است.
مقرر است مجتمع قضایی ویژه مالکیت فکری در تهران ایجاد شود تا رسیدگی به پروندههای قضایی مالکیت فکری به صورت تخصصی و توسط قضات با دانش حقوقی مرتبط، صورت گیرد و زمینه ارجاع اختلافات به داوری در چارچوب قواعد عام حقوقی کشور وجود دارد.
در حال حاضر بررسی درخواستهای ثبت اختراع، طی دو مرحله بررسی شکلی توسط کارشناسان اختراع مرکز مالکیت معنوی و بررسی ماهوی توسط دانشگاهها، پارکها و مراکز علمی و فناوری منتخب کشور انجام میشود، اما سه سال پس از تاریخ اجرای قانون جدید، بررسی ماهوی نیز باید به صورت متمرکز و در داخل مرکز مالکیت معنوی انجام شود و در این راستا برنامه استخدام کارشناسان خبره و متناسب با طبقهبندی بینالمللی اختراعات، در دستور کار قرار دارد.
لازم به توضیح است که در قانون حمایت از مالکیت صنعتی، تعداد پنج آیین نامه اجرایی پیش بینی شده است و اقدامات مربوط به تدوین و تصویب آیین نامهها در حال انجام است./میزان