ضمانتنامههای بانکی PBG و GPBG در قراردادها: تحلیل بر مبنای حقوق و قوانین ایران
۱- ضمانتنامه انجام تعهدات (PBG)
Performance Bond Guarantee (PBG)
ضمانتنامهای است که توسط بانک به نفع کارفرما صادر میشود و تعهدات پیمانکار را در اجرای پروژه یا قرارداد تضمین میکند. این نوع ضمانتنامه، در واقع نوعی پشتوانه برای کارفرما محسوب میشود تا در صورت عدم انجام تعهدات توسط پیمانکار، بتواند از طریق آن خسارت خود را جبران کند. در ایران، PBG معمولاً برای پروژههای بزرگ عمرانی و صنعتی استفاده میشود و مطابق با مقررات بانکی کشور و آییننامههای مرتبط با ضمانتنامههای بانکی، صادر میگردد.
۲- ضمانتنامه تعهدات کلی (GPBG)
General Performance Bond Guarantee (GPBG)
ضمانتنامهای است که تمامی تعهدات کلی پیمانکار در یک پروژه را پوشش میدهد. این نوع ضمانتنامه نیز مانند PBG توسط بانک صادر میشود، اما با این تفاوت که تعهدات کلیتری را در بر میگیرد و ممکن است شامل تعهدات مالی، اجرایی و حتی تحویل پروژه نیز باشد. GPBG در ایران بیشتر در پروژههای بلندمدت و پیچیده که دارای جنبههای مختلف اجرایی هستند، استفاده میشود.
جایگاه حقوقی ضمانتنامههای بانکی در ایران
در نظام حقوقی ایران، ضمانتنامههای بانکی به عنوان اسناد رسمی و معتبر شناخته میشوند و بانکها به عنوان صادرکنندگان این ضمانتنامهها، ملزم به رعایت شرایط قرارداد اصلی و درخواست کارفرما هستند. از نظر حقوقی، PBG و GPBG، بر مبنای اصول و مواد قانونی مانند ماده ۱۰ قانون مدنی (قاعده آزادی قراردادها) و قوانین بانکی، تنظیم و اجرا میشوند.
تفاوتهای کلیدی PBG و GPBG
۱- دامنه تعهدات: PBG عمدتاً بر روی یک تعهد خاص مانند تحویل پروژه تمرکز دارد، در حالیکه GPBG تمامی تعهدات پیمانکار را پوشش میدهد.
۲- میزان ریسک: GPBG به دلیل پوشش گستردهتر، ریسک بیشتری را برای بانک به همراه دارد و معمولاً برای پروژههای با پیچیدگی بالا صادر میشود.
۳- کاربرد: PBG بیشتر در قراردادهای پیمانکاری استفاده میشود، در حالیکه GPBG ممکن است در انواع مختلف قراردادها از جمله قراردادهای فروش و خدمات نیز به کار رود.
سمیه شهبازی دستجرده
سمیه شهبازی دستجرده
07 آبان 1403