نکات ثبت شرکت‌ها (۱۵)
تغییرات سرمایه و فرآیندهای مرتبط
در شرکت‌های تجاری، تغییرات سرمایه، موضوعی بسیار مهم است. این تغییرات شامل افزایش یا کاهش سرمایه (پرداخت سرمایه تعهدی، ادغام، تغییر مبلغ اسمی به تعداد سهام یا برعکس، و خرید سهام جدید) می‌شود. این موارد به‌ویژه در لایحه اصلاحی قانون تجارت، مورد تأکید قرار گرفته‌اند. از ماده ۱۵۸ تا ماده ۱۸۳ این قانون، به موضوع افزایش سرمایه پرداخته شده و از ماده ۱۸۹ به بعد، موضوع کاهش سرمایه مطرح می‌شود.
در فرآیند افزایش سرمایه، دو جنبه کلیدی وجود دارد: طرق افزایش سرمایه و محل تأمین آن.
طرق افزایش سرمایه عبارت‌اند از:
۱- افزایش مبلغ اسمی سهام: در این روش، تعداد سهام ثابت می‌ماند و تنها مبلغ اسمی هر سهم افزایش می‌یابد.
۲- صدور سهام جدید: این روش منجر به افزایش تعداد سهام موجود در شرکت می‌شود.
محل تأمین مالی افزایش سرمایه نیز به چند دسته تقسیم می‌شود:
۱- پرداخت نقدی: سهامداران یا غیر سهامداران با پرداخت نقدی، سرمایه شرکت را افزایش می‌دهند.
۲- سود تقسیم نشده: سود سالانه به‌جای تقسیم بین سهامداران، در شرکت نگهداری شده و به سرمایه آن افزوده می‌شود.
۳- مطالبات حال شده: شرکت از مطالبات خود برای افزایش سرمایه استفاده می‌کند. این روش ممکن است از طریق افزایش سهام طلبکاران یا ورود یک شخص جدید به عنوان سهام‌دار انجام شود.
۴- تجدید ارزیابی دارایی‌ها: سرمایه شرکت می‌تواند از محل مازاد تجدید ارزیابی دارایی‌های آن افزایش یابد.
۵- ادغام: در صورت ادغام دو شرکت، افزایش سرمایه از محل ادغام نیز امکان‌پذیر است.
زهرا اکبری پویانی
زهرا اکبری پویانی
30 مهر 1403