صغر سن از موانع تام مسئولیت کیفری و اقدامات تأمینی و تربیتی :

اقدامات تأمینی و تربیتی جنبه اصلاح و درمان دارند. از ویژگی های آن غیر قطعی بودن و قابل تغییر بودن است. برخلاف مجازاتها که اصل بر قطعیت آنهاست، یعنی قابل تغییر نیست مگر با طرق بسیار نادر و خاص، و بر اصولی چون اصل قطعیت آرا، قاعده امر مختوم، اعتبار امر قضاوت شده، قاعده فراغ دادرس استوار است.

تغییر و پویایی جز ذات اقدامات تامینی و تربیتی است. این پویایی و غیر قطعی بودن را در دو مورد می توان دید. یکی در دستور هایی که توسط مقام قضایی در تبصره ۳ ماده ۸۸ ق.م.ا داده می شود که بدون مدت و به دفعات قابل تغییر توسط دادگاه می‌باشد. دیگری در ماده ۹۰ ق.م.ا است که یک نهاد مساعده ویژه برای افرادی که محکوم به نگهداری در کانون اصلاح و تربیت هستند در نظر گرفته است. به این صورت که قاضی اختیار دارد ، فقط یک بار در رای خود تجدید نظر کند، آن هم به شرطی که فرد ۱۲ تا ۱۵ در در مرتکبان جرائم تعزیری و پسر ۱۲ تا ۱۵ سال محکوم به حدود، یک پنجم از محکومیت خود را در کانون اصلاح و تربیت گذرانده باشد. این مساعدت به دو صورت امکان دارد، می‌تواند مدت باقی مانده را تا یک سوم کاهش دهد و یا اینکه نگهداری را به بند الف ماده ۸۸ ق.م.ا تبدیل کند. رای دادگاه قطعی است ولی نافی نهادهای مساعد دیگر نیست. البته این مساعدت مختص اقدامات تامینی و تربیتی نیست و در مورد مجازات نگهداری در کانون هم صدق می‌کند.

(معصومه افراسیابی).

ارسال نظر