۱- در جرائم تعزیری افراد زیر ۱۸ سال، ملاک سن، سال شمسی است و معیار زمان، برای تعیین سن، زمان ارتکاب جرم است نه زمان رسیدگی. بین دختر و پسر برای تعیین مجازات تفاوتی نیست، بر خلاف حدود و جنایت که ملاک برخورد ،سال قمری است. در حدود و جنایت چون با نهاد بلوغ کار داریم بین دختر و پسر در ارتکاب جرم تفاوت است.
۱-۱- صغر سن در جرائم موجب تعزیر: افراد زیر ۱۸ سال به چهار گروه سنی در جرایم موجب تعزیر تقسیم می شود:
۱- افراد زیر ۹ سال تمام شمسی (چه پسر، چه دختر): این افراد فارغ از نوع جرم هیچ مسوولیت کیفری ندارند یعنی عدم مسوولیت مطلق، ولی مسوولیت مدنی دارند طبق قواعد مسوولیت مدنی.
۲- افراد ۹ تا ۱۲ سال تمام شمسی (چه پسر، چه دختر): فارغ از نوع جرم و درجه جرائم تعزیری، یکی از اقدامات تأمینی و تربیتی ماده ۸۸ ق.م.ا به تشخیص قاضی رسیدگی‌کننده در نظر گرفته می‌شود. توضیح این که بین دختر و پسر برای تعیین مجازات تفاوتی نیست، هر چند در این بازه سنی، دختر بالغ و مسوولیت کیفری دارد ولی پسر نابالغ و مسوولیت کیفری ندارد.
۳- افراد ۱۲ تا ۱۵ سال تمام شمسی (چه پسر، چه دختر): در این بازه سنی باید به درجه قانونی جرم دقت کرد. اگر فرد، مرتکب تعزیر درجه یک تا پنج شده باشد، اقدامات تأمینی بند ث ماده ۸۸ ق.م.ا، یعنی نگهداری در کانون اصلاح و تربیت الزامی است. اگر فرد، مرتکب تعزیر درجه ۶ تا ۸ باشد، اقدام تأمینی (الف تا ث) به تشخیص قاضی برای او در نظر گرفته می‌شود.
۲- لازم به توضیح است که اقدامات تأمینی بند ت ماده ۸۸ ق.م.ا فقط افراد بازه سنی ۱۲ تا ۱۵ سال که مرتکب تعزیر درجه ۶تا ۸ شده‌اند را در برمی‌گیرد. زیرا در مورد افراد زیر دوازده سال بند ت ماده ۸۸ یعنی اخطار و اخذ تعهد کتبی اجرا نمی‌شود. در مورد افراد پانزده سال و بالاتر هم فقط بند ث ماده ۸۸ را شامل می‌شد.
(معصومه افراسیابی)
معصومه افراسیابی
22 مرداد 1403