شیوه نامه احراز توبه در اجرای مواد (١١٤) تا (۱۱۹) قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ و بند «ج» ماده (٢٤) آیین نامه اجرایی سازمان زندانها و نظر به اینکه استفاده از تاسیس شرعی و قانونی توبه در مراجع قضایی که نقش بسزایی در اصلاح و تربیت مرتکبان جرم و پیشگیری از ارتکاب مجدد جرم دارد، طی نامه شماره ۹۰۰۰/۱۷۵۷۷/۱۰۰ در تاریخ ۱۴۰۳/۰۴/۱۰ توسط رئیس قوه قضاییه ابلاغ شد.

برخی از مهم‌ترین مواد آن: 

ماده ۱- توبه حالتی نفسانی است که متضمن توجه و بازگشت انسان به سوی خدا پس از ارتکاب رفتار مجرمانه میباشد به گونه ای که مرتکب به زشتی رفتار خویش آگاه و ندامت و اصلاح در رفتار وی مشاهده و بر ترک آن رفتار در آینده مصمم شود و سعی خود را برای اصلاح و جبران خسارت بکار گیرد.

ماده ۴- پس از ارجاع مقام قضایی واحد ارشاد و معاضدت قضایی و موسسه کیفری، مطابق با ماده ۵ شیوه نامه نتیجه را حداکثر ظرف دو هفته به تفصیل به مقام قضایی مربوط اعلام می‌کند.

ماده ۵ - مقام قضایی به منظور احراز توبه، ندامت و اصلاح مرتکب مواردی از قبیل بندهای ذیل که غالباً حاکی از صحت ادعای توبه است را مورد توجه قرار میدهد:

الف - التزام عملی به انجام فرائض دینی؛

ب - جبران ضرر و زیان ناشی از جرم یا برقراری ترتیبات جبران یا تلاش برای تحصیل گذشت شاکی یا مدعی خصوصی؛

پ - اظهار ندامت و تعهد کتبی مبنی بر عدم ارتکاب جرم به ویژه چنانچه ندامت خود را به نحوی اعلام نماید؛

ت - همکاری موثر مرتکب در کشف جرم یا معرفی شرکاء یا معاونین جرم؛

ث - تعهد به خودداری از ارتباط و معاشرت با اشخاص شرور، شرکاء و معاونین جرم؛

ج - ارائه خدمات عام المنفعه با مشارکت در امور خیر؛

چ - اقدام به درمان و ترک اعتیاد؛

ح - گزارش کتبی مددکار اجتماعی مبنی بر اصلاح رفتار مرتکب.

ماده ۶- مقام قضایی مربوط خارج از نوبت با ملاحظه مواردی نظیر پرونده شخصیت، پرونده رفتاری و نظر نهادهای مذکور در ماده ۳ شیوه نامه به موضوع رسیدگی و در صورت احراز توبه قرائن و امارات مربوط را در تصمیم خود درج می کند.

ماده ۷- در جرائم حدی چنانچه توبه موثر در مجازات باشد و مرتکب بعد از قطعیت حکم، مدعی توبه باشد، مراتب توسط دادستان یا موسسه کیفری بررسی و در صورت وجود شواهد و قرائن بر توبه وی مراتب به دادگاه صادر کننده حکم اعلام می‌شود. چنانچه از نظر دادگاه توبه وی محرز باشد، مراتب به معاون قضایی قوه قضاییه اعلام و رونوشت به مرجع مجری حکم داده می‌شود. معاون قضایی نتیجه را جهت اخذ تصمیم مقتضی به رئیس قوه قضاییه اعلام می‌کند.

ماده ۸- مقام قضایی در اجرای ماده ۱۱۷ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ به مدعی توبه تفهیم می‌کند که چنانچه پس از اعمال مقررات راجع به توبه ثابت گردد که تظاهر به توبه کرده است، سقوط مجازات و تخفیف‌های در نظر گرفته شده ملغی و وی حسب مورد به مجازات حدی یا به حداکثر مجازات تعزیری محکوم می‌شود.

منبع:میزان