راهکارهای عدم عزل وکیل مدنی توسط موکل در قراردادها
مقدمه:
وکالت یکی از انواع عقود جایز در حقوق ایران است، به این معنی که هر دو طرف میتوانند آن را فسخ کنند. در این مقاله، راهکارهایی برای الزام طرفین به عدم عزل وکیل در قراردادها، از جمله وکالت بلاعزل، ارائه میشود.
تعاریف:
شرط فعل: تعهد به انجام یا عدم انجام یک کار خاص
شرط نتیجه: انشای یک عمل حقوقی غیر تشریفاتی با قصد انشا به نفس اشتراط
سلب حق عزل: از بین بردن حق عزل از سوی صاحب حق
تعهد به عدم عزل: تعهد به عدم عزل طرف مقابل
راهکارها:
۱. وکالت به صورت شرط نتیجه:
درج وکالت به عنوان شرط در یک قرارداد لازم دیگر، مانند قرارداد فروش؛ در این حالت وکیل قابل عزل توسط موکل نیست.
مثال:
در قرارداد فروش یک آپارتمان، شرط میشود که خریدار، وکیل فروشنده در فروش باغ او باشد.
۲. وکالت به صورت شرط فعل:
درج وکالت به عنوان شرط فعل در یک قرارداد لازم دیگر؛ در این حالت وکیل قابل عزل توسط موکل است.
مثال:
در قرارداد فروش خودرو، شرط میشود که خریدار متعهد به وکالت فروشنده در اجاره مغازه او باشد.
۳. سلب حق عزل وکیل:
درج شرط سلب حق عزل وکیل در قرارداد وکالت؛در این حالت وکیل برای مدت معینی قابل عزل توسط موکل نیست.
مثال:
در قرارداد وکالت فروش آپارتمان، شرط میشود که فروشنده حق عزل خریدار (وکیل) را برای یک سال نداشته باشد.
۴. تعهد به عدم عزل وکیل:
درج تعهد به عدم عزل وکیل در قرارداد وکالت؛ در این حالت وکیل قابل عزل توسط موکل است.
مثال:
در قرارداد وکالت فروش آپارتمان، فروشنده تعهد میکند که خریدار (وکیل) را تا پایان کار عزل نکند.
نکات:
برای عدم عزل وکیل، باید از "سلب حق عزل" به جای "تعهد به عدم عزل" استفاده شود. وکالت به صورت شرط نتیجه در یک قرارداد لازم دیگر، بهترین راهکار برای عدم عزل وکیل است.
جمعبندی:
با استفاده از راهکارهای ارائه شده، میتوان تا حدی از عزل وکیل توسط موکل جلوگیری کرد چرا که وکالت در جامعهی ایران و عرف موجود، در مقام بیع است و وکیل، در واقع خریدار است لذا برای حفظ حقوق خریدار لازم است تا حق عزل از موکل برای مدت مشخصی سلب گردد یا وکالت به صورت شرط نتیجه ضمن عقد خارج لازم درج شود.
نویسنده: رضا رمضانی