در این خصوص این سوال مطرح می‌گردد که چه اعمالی سبب سقوط تعهدات می‌شود؟!
گاهی اوقات متعهدله بدون داشتن نیت و قصد سقوط تضمینات، با انجام یک سری اقدامات و اعمال، ناخواسته موجب از بین رفتن تضمینات می‌گردد.
با ذکر یک مثال به بیان این موضوع پرداخته می شود:
تصور کنید آقای الف وارد یک نمایشگاه ماشین می‌گردد و یک خودروی سمند خریداری می‌کند و مبلغ ثمن ۸۰۰ میلیون تومان در قالب سه فقره چک بوده است که خریدار متعهد گردیده در مدت ۹ ماه بعد از امضای قرارداد، این مبلغ را به فروشنده بپردازد و مشتری برای پرداخت ثمن، یک فقره سفته نیز جهت تضمین پرداخت ثمن در اختیار فروشنده قرار داده است.
نکته‌ی اول: ابتدا باید بین عوضین قرارداد و وسیله‌ی پرداخت و تضامین، تفکیک قائل شد:
عوض قرارداد، پول و وسیله پرداخت، چک و تضمین قرارداد، سفته می‌باشد.
نکته‌ی دوم: اعمال ذیل تضمین فوق الذکر را ساقط می‌کند:
۱) اگر در سررسید، مبلغ به فروشنده پرداخت نگردد و خریدار با موافقت فروشنده، چک دیگری به جای چک اول صادر کند
۲) شخص ثالثی مثل برادر خریدار، ضمانت او را نماید و این ضمانت از نوع نقل ذمه باشد.
۳) خریدار به درخواست فروشنده و یا فروشنده به درخواست خریدار، ثمن معامله را حواله دهند.
نکته‌ی سوم: موارد ذیل که گاها مشابه موارد فوق هستند، تبدیل تعهد نیست و تضمین دین را ساقط نمی‌کند:
۱) ضمانت از نوع تضامنی
۲)قرارداد کفالت
۳) صدور چک اول که هنگام امضای قرارداد داده شده است.
۴- اعطای مهلت به مدیون
۵- توافق مبنی بر افزایش تعداد اقساط ثمن
۶- انتقال دین به صورت قهری؛ با فوت فروشنده (داین)، وراث او قائم مقام وی گردند.
نویسنده رضا رمضانی
رضا رمضانی
21 خرداد 1403