خصوصیات مورد معامله-شماره 2

نکته1) معین بودن مورد معامله؛ یعنی مردد بین چند چیز نباشد.گاه موضوع معامله به طور کامل معین نیست ولی قابل تعیین است.یعنی در قرارداد یک ضابطه نوعی وجود دارد که با ان میتوان موضوع معامله را تعیین نمود.مثلا شخصی بگوید اسب برنده در این مسابقه را ...تومان خریدم. حال اگر دو اسب برنده شود، کشف الفساد، یعنی از اول قابلیت تعیین وجود نداشته  و معامله باطل است.

نکته2) پیشنهاد فروش یکی از چند چیز متفاوت با یک قیمت، معامله باطل است.

پیشنهاد فروش یکی از چند چیز متفاوت با قیمت های متفاوت، معامله صحیح و نافذ است.

پیشنهاد فروش یکی از چند چیز یکسان با قیمت یکسان، معامله صحیح است.(کلی در معین)

نکته3) قابلیت تسلیم و تسلم داشتن مورد معامله. تسلیم یعنی دادن مبیع به تصرف مشتری به نحوی که متمکن از انحاء تصرفات و انتفاعات باشد.قبض عبارت است از استیلاء مشتری بر مبیع. تسلم یعنی مشتری چنان مال را در اختیار خود قرار دهد به نحوی که اماده هر نوع تصرفی باشد.

نکته4) معیار قابلیت تسلیم و تسلم نوعی ست، مگر در 2 حالت:

1-وقتی که فروشنده مالی را میفروشد که نوعا قابل تسلیم نیست مثل انگشتر کف دریا. اما خریدار به واسطه مهارتی که دارد(قواصی) میتواند ان را تسلم کند.این جا معیار شخصی است.

2-وقتی که مباشرت شرط انجام عمل است.مثلا تعمیر خودرو توسط  تعمیرکار مشخصی. در این جا هم معیار شخصی است.

نکته5) قابلیت تسلیم و تسلم باید در زمان انعقاد عقد وجود داشته باشد.مگر در 2 حالت:

1-در عقود موجل در زمان اجل

2-در عقود فضولی در زمان تنفیذ

اگر در 2 حالت بالا این قابلیت در زمان اجل و تنفیذ وجود نداشته باشد، کشف الفساد،یعنی معامله از ابتدا باطل بوده است.

نکته6) در معامله خیاری قدرت بر تسلیم باید در همان زمان انعقاد عقد وجود داشته باشد.زیرا خیاری بودن معامله مانع از انتقال موضوع معامله به طرف مقابل و اجرای تعهدات قراردادی مانند تسلیم موضوع معامله نمیگردد.

نکته7) اگر در حین معامله قدرت بر تسلیم وجود داشته باشد اما طرفین با تصور اینکه قدرت بر تسلیم وجود ندارد، معامله نمایند، چنین معامله ای باطل است.زیرا طرفین قصد واقعی برای انعقاد معامله نداشته اند.

نکته8) سلب قدرت تسلیم پس از عقد اگر:

1-دایمی باشد: در حکم تلف مبیع قبل از قبض است.انتفاء العقد بالتعذر الوفاء به مدلوله. عقد منفسخ است.

2-موقت باشد: 2 حالت دارد: در صورت وحدت مطلوب؛ در حکم تلف مبیع قبل از قبض بوده و عقد منفسخ است. اما اگر به صورت تعدد مطلوب باشد مشتری حق  فسخ به استناد خیار تعذر تسلیم دارد.

نکته9) اگر در زمان اعمال حق حبس و یا خیار مختص مشتری مورد معامله تلف شود، یعنی قدرت بر تسلیم به طور دایم سلب شود، مانند تلف مبیع قبل از قبض بوده و معامله منفسخ است.

نکته10) آخرین خصوصیت مورد معامله ؛ مال باید از طرف مدیون تملیک شود یا مال باید ازآن مدیون باشد.ای خصوصیت ویژه عقود تملیکی ست نه عهدی.




ارسال نظر

امینه خراسانی، وکیل پایه یک دادگستری
31 خرداد 1402