تفاوت اصلی شرکت های تجاری با موسسات غیرتجاری، در انواع فعالیت، اهداف وآثار حقوقی، مالی ،مالیاتی و ثبتی آن است.

شرکت های تجاری طبق ماده ۲۰ به  ۷ نوع  تقسیم می‌گردند و هرکدام شرایط و آثار خاص خود را  دارند

همانطور که پیش تر گفته شد یکی از مهم ترین ارکان برای تشکیل و بقای این شرکت ها،  سرمایه است . اهمیت شرکتهای تجاری را از سرمایه آن میتوان درک کرد؛ سرمایه مورد توجه معامله کنندگان با شرکت است و اشخاص با ملاحظه اعتبار و میزان سرمایه شرکت با آن قرارداد منعقد ویا معامله انجام می‌دهند.  ازاین رو در زمان تاسیس شرکت تجاری مبلغی به عنوان دارایی شرکت تعیین می‌گردد و میتوان براساس بندهایی در اساسنامه بعد از تاسیس شرکت از طریق ثبت تغییرات،  مبلغ دارایی را کاهش یا افزایش داد! البته به این مهم باید توجه گردد که یکی از خصوصیات سرمایه شرکت،  ثابت بودن آن است یعنی از مبلغ تعیین شده در اساسنامه نمی‌توان برداشت کرد،زیرا تضمین طلب طلبکاران است! اما در طول حیات شرکت ممکن است شرایطی پیش آید که منجر به کاهش سرمایه گردد ویا با تغییر در اساسنامه قصد افزایش سرمایه باشد به عللی چون توسعه فعالیت یا افزایش امکانات مالی … که در این صورت طبق مواد ۱۲۲و۱۲۳ قانون تجارت با بیان وظیفه هیات مدیره و تصمیم به افزایش یا کاهش در مجمع عمومی فوق العاده اتخاذ می‌گردد .

 اما اینکه آیا در قانون برای شروع  و در زمان تشکیل شرکت حداقل سرمایه ای مقرر شده  یا خیر؟ پاسخ با توجه به نوع شرکت متفاوت است

فرضا در شرکت سهامی خاص با حداقل قانونی ۱ میلیون ریال و سهامی عام  با حداقل ۵ میلیون ریال تعیین  شده، و شیوه جذب در این دو نوع شرکت سهامی متفاوت است  و سرمایه به دو قسمت پرداخت شده و سرمایه تعهد شده تقسیم  می‌گردد. اما در قانون برای شرکت های تضامنی، نسبی با مسؤولیت محدود،  حداقلی تعیین نشده  اما نقل و انتقال سهم الشرکه با محدودیت هایی مواجه است .

در شرکت تضامنی، نسبی،با مسؤلیت محدود،  مختلط غیر سهامی  در زمان تشکیل می‌بایست آورده نقدی تأدیه و غیر نقدی تقویم و تسلیم گردد .

در شرکت مختلط سهامی که متشکل شده از شریک تضامنی و شریک سهامی، توسط شریک تضامنی لازم است آورده نقدی تأدیه و غیر نقدی تقویم و تسلیم گردد و توسط شریک سهامی ؛ تمام سهام شرکت تعهد گردد!

در شرکت سهامی خاص و عام علاوه  بر مبلغ حداقل  سرمایه،  تشکیل  شرکت زمانی است که  شرکا اولین مدیران و بازرسان را انتخاب و آنها قبول کتبی سمت  نموده باشند .

قانون نحوه نقل و انتقال سهام در شرکتهای تجاری را نیز مشخص نموده است ؛ در شرکتهای تضامنی و نسبی  نیازمند اتفاق آرا شرکاء می‌باشد.

  برای شرک بامسوولیت محدود اکثریت عددی که سه چهارم سرمایه شرکت و همیچنین تنظیم سند رسمی انتقال،  مقرر گردیده .

 در مختلط غیر سهامی ، شریک تضامنی و شریک بامسوولیت محدود هردو با اتفاق آراء پیش بینی شده است  و در مختلط  سهامی؛ نسبت به شریک تضامنی  اتفاق آراء و نسبت به شریک سهامی خاص  نقل و انتقال  اصولا آزادانه است !

نقل انتقال در سهامی عام همواره آزادانه است اما در سهامی خاص اصولا آزاد می باشد ( می‌تواند این نقل و انتقال  منوط به تصویب اعضاء هیأت مدیره یا مجمع عمومی باشد ، برحسب پیش بینی در اساسنامه ).

اما آیا سرمایه که سهم  بسزایی در رشد توسعه و اعتبارآفرینی برای یک شرکت را دارد محدود به  همین نوع  است  که  ذکر شد ؟  آیا فرضا  نیروی انسانی متخصص و ماهر را نباید جزو سرمایه  شرکت دانست ؟

در دنیای  امروز به  بعد دیگر سرمایه  نیز باید توجه گردد، سرمایه فکری ! و اجزای آن که شامل:

1.    سرمایه انسانی (مهارت،  خلاقیت،  توانایی انفرادی کارکنان واحد تجاری )

2.    سرمایه ساختاری (ساختار داخلی واحد های تجاری شامل حق امتیازها،  ایده ها ، الگوها و سیستم اداری . و هر آنچه که در سازمان وجود دارد و از کارکنان در کارشان حمایت می‌کند )

3.    سرمایه به کار گرفته شده (همه منابع پیوند یافته با روابط خارجی،ازجمله روابط واحد تجاری با مشتریان، عرضه کنندگان و مشارکت کنندگان در طرح های تحقیق و توسعه)  

اهمیت سرمایه فکری که پیوسته در حال افزايش است ، ارزش پنهانی است که در صورت های مالی قابل مشاهده نیست وموضوعی است که سازمان ها را به سمت کسب یک مزیت رقابتی رهنمون می‌سازد، و این به معنی هر چیزی است که بتواند یک واحد تجاری با استفاده از آن مزیت رقابتی خود را در بازار افزایش دهد که می‌تواند شامل دانش و اطلاعات حقوقی نسبت به اموال فکری باشد.و دارایی نامشهود است که  برای شرکت ارزش آفرینی می‌کند .