نکته چهارم:
استقلال شرط داوری:هنگامی که شما Arbitration agreement یعنی موافقتنامه داوری را امضا میکنید؛
در آنجا قرارداد جداگانه ی داوری هست اما هنگامی که شما Arbitration clause امضا می کنید؛
این خطرات را دارد که استدلال های سنتی گذاشته اید.یعنی؛شرط را در عقد گذاشته اید و شرط هم تابع عقد است.فردا روزی اگر این شرط منفسخ شد،اقاله شد،فسخ شد،کن لم یکن شد،یا باطل:تابعش شرط هم از بین میره.هنگامی که در قرارداد داوری مستقل می بندید،این موضوعات پیش نمی آید،زیرا قرارداد اصلی و قرارداد داوری مستقل است.شما چه شرط داوری بگذارید چه در قرارداد بنویسید داوری مستقل از قرارداد است یعنی قرارداد هرچه شد،این شرط سرجای خود هست. در اینجا سوالی پیش می آید که،اگر شما قایل به استقلال شرط داوری هستید،با طرف مقابل خود چگونه باید مواجهه کنید چه جور باید استدلال کنید؟
اولا:باید به اراده ی طرفین احترام بگذارید. اراده ی طرفین روشن است و صراحتا حل و فصل اختلافشان را به داوری ارجاع داده اند که حال ممکن است یکی از اختلافاتشان راجع به اصل قرارداد باشد،راجع به بحث بطلان باشد،راجع به بحث اقاله یا فسخ باشد.
دوما:هنگامی که داوری مطلق میگذارید؛آیا این شرط به معنای همان شرط قانون مدنی است؟آیا به معنای مصطلح آن است؟
شرطی که در قانون مدنی نام برده شده است؛یا شرط فعل است،یا شرط نتیجه است،یا شرط صفت که از این حالت ها خارج نیست.این موارد ضمانت اجرا دارند. اگر شما شرط را مطابق قانون مدنی میگذارید باید تمام آن شرط،شرط قانون مدنی باشد زیرا این شروط ضمانت اجرا دارد.شرطی که در قانون مدنی آمده است،معمولا به نفع یکی از طرفین است،یک مشروط له و یک مشروط علیه.حال یک نکته اینکه:داوری این طور نیست.داوری که در این جا آمده است ارتباطی به موضوع قرارداد ندارد و نمی تواند به نفع یکی از طرفین باشد و به ضرر دیگری.در این جا،ضمانت اجراهای قانون مدنی را ندارد که اگر داوری از بین رفت شما به دادگاه بروید و داوری را فسخ کنید زیرا شرط قانون مدنی نیست.پس نمی توانیم آن استدلال‌هایی که در قانون مدنی هست را در اینجا هم داشته باشید. اگر قرارداد شما خاص داوری باشد و برای قرارداد شما مشکلی پیش آید،شرط داوری هم از بین رفته است.
ملیکا شهبازی،کارشناس حقوق
28 شهریور 1401