معتاد مجرم است یا بیمار
     

در دنیا و جامعه ای زندگی می کنیم که همه در گیر یک معضل به نام اعتیاد هستیم ، شاید بارها و بارها درباره کسانی که اعتیاد به موادی دارند که خود انسان را ازاعمال و رفتار مطلوب و طبیعی خارج می سازد و دگرگونی در او به وجود می آورد شنیده و یا دیده باشیم . گاها انسانها بر اساس اینکه می دانیم چه می کنیم ،عادت نمی کنیم و یا اینکه نا آگاه نسبت به آن ،اینگونه مواد را مصرف می کنند و به گمان اینکه همین یکبار و برای تفریح ونیز برای خوش گذرانی است به آن عادت کرده و در دفعات بعدی هم استفاده می کنند و همین مدام مصرف موجب اعتیاد شده خود و خانواده خویش را از مدار صحیح زندگی خارج می سازند برای بدست آوردن اینگونه مواد به سراغ آدم های می روند که فروشنده و یا بخش کننده هستند عملی که خود در جامعه معضل و از نظر قانون گذار جرم و دارای مجازات های تعریف شده می باشد . مطابق ماده 4 قانون مبارزه با مواد مخدر<<فروش مواد مخدر>> و مستند به ماده 5و 8 همین قانون << پخش و مصرف آن >>جرم می باشد.

اینکه وقتی این مواد به دست مصرف کننده می رسد و در گوشه خانه و خیابان در مکانهایی بسیار کثیف و مملو از آلودگی در پیش چشمان اعضاء خانواده و افراد جامعه مواد را مصرف می کنند، آیا این عمل جرم نیست و دارای مجازات نمی باشد ؟، (بیایید با نگاهی دیگر به موضوع بنگریم )؛

در این نوشتار از دو منظر به مصرف کننده نگاه می کنیم یکی از نگاه خانواده و دیگری از دید مردم جامعه که آیا عمل اینگونه از افراد جرم تلقی می شود و یا اینکه بیمار هستند و تحت درمان به آغوش خانواده و جامعه باز می گردنند ؟.

در خانواده ای هستیم که دارای فرزندان و همسر است و مرد خانواده با وجود تحصیلات دانشگاهی و آگاه به مسایل خوب و بد و آگاهانه به مصرف اینگونه مواد روی می آورد و خود و خانواده را دچار مشکلاتی می کند که در چشم آنها او بیماری بیش نیست و باید درمان شود اما آیا او فقط بیمار است ؟، یک نگاه قانونی می گوید؛ وقتی برای انجام عملی که شاید جرم نباشد و برای آن عمل مجازاتی نیست و به تبع آن عمل ، عمل دیگری را انجام می دهی که جرم است پس آن رفتار دوم شامل مجازات بوده و مجرم تلقی می شود ، خب اینگونه شد؛ یک فرد مصرف کننده که مواد خود را از یک فروشنده که عمل او جرم است تهیه می کند در واقع با فروشنده معاونت کرده است گو اینکه در قانون مبارزه با مواد مخدر در مواد 8 ، 15 ؛ 16 و 17 مجازات جداگانه ای برای اینگونه از افراد تعریف شده است .

 تا اینجا این شخص مجرم است و نه یک بیمار و از طرفی مطابق با نظر روانشناسان باید شخصیت شناسی شود و علت مصرف و رو آوردن به آن را بررسی کرد از نظر نگارنده این نوشتار یک قاتل نیز باید شخصیت شناسی شود که چرا مرتکب جرم قتل می شود چون عمل او قبل از قتل یک انگیزه است و بعد عمل وحشیانه قتل را انجام می دهد .پس معتاد در نهایت یک مجرم است ، اکنون بیاییم از دید جامعه به مصرف کننده نگاه کنیم ؛ در گوشه گوشه برخی از معابر خیابان می بینیم که عده ای نشسته اند و مواد خود را مصرف می کنند و منظره زیبای شهررا به گونه ای درست کرده اند که ترس و وحشت در جان عابران می اندازد و عبور از آن مکانها بسیار خطرناک است زیرا با داشتن سرنگهای آلوده که مصرف شده با کوچکترین اشاره ای عابرین دچار بیماری هایی می شوند که قابل جبران نیست و نخواهد بود . یا در مهمانی که عده ای در یک اتاق به مصرف اینگونه مواد می پردازند عملا محیط مطلوب مهمانی را استرس زا می گردانند زیرا پس از مصرف آن معلوم نیست که چه اعمالی از خود نشان دهند . بنابراین از دید جامعه نیز اینگونه افراد با زشت جلوه دادن شهر یک نوع مجرم محسوب می شود. بنا به تعریف قانون شهرداریها هر کس جلوه شهر را به هر نوعی دچار معضل و آلودگی نماید مجرم است ودارای مجازات خاصی می باشد پس دوباره به این نتیجه رسیدیم که یک معتاد مجرم است نه بیمار اما اینکه صرفا به چشم یک مجرم نگاه کنیم دید سختگیرانه ای است چون وقتی یک قاتل یا سارق هم می تواند اصلاح شود و به جامعه باز گردد چه بسا یک معتاد هم می‌تواند با تربیت و ترک و بازگشت به جامعه سر بلند شود و هستند افرادی که مواد مصرف کردنند و به موجب آن مرتکب قتل شده اند که خود را به ورطه نابودی کشاندند و افرادی هم بودنند که بعد از مصرف سالیان طولانی دوباره با تربیت روح به خانواده و جامعه بازگشتند . باشد که همگی راه درست زیستن را بیاموزیم .

ماده 4 قانون مبارزه با مواد مخدر

«هر کس بنگ و چرس و تریاک و شیره و سوخته تریاک را وارد کشور و یا صادرکند یا تولید یا توزیع و یا خرید و فروش کند و یا در معرض‌فروش قرار دهد با رعایت تناسب و با توجه به مقدار مواد مذکور به مجازاتهای زیر محکوم می‌شود:

1 - تا پنجاه گرم، تا پانصد هزار ریال جریمه نقدی و تا پنجاه ضربه شلاق.

2 - بیش از پنجاه گرم تا پانصد گرم، از چهار میلیون تا ده میلیون ریال جریمه نقدی

و بیست تا هفتاد و چهار ضربه شلاق و یک تا پنج سال حبس.

3 - بیش از پانصد گرم تا پنج کیلوگرم، ده تا چهل میلیون ریال جریمه نقدی و پنجاه

تا هفتاد و چهار ضربه شلاق و سه تا پانزده سال حبس.

4 - بیش از پنج کیلوگرم، اعدام و مصادره اموال به استثناء هزینه تأمین زندگی متعارف برای خانواده محکوم.

‌تبصره - هر گاه محرز شود مرتکب جرم موضوع بند 4 این ماده برای بار اول مرتکب این جرم شده و موفق به توزیع یا فروش آنها هم نشده است،‌دادگاه وی را به حبس ابد وهفتاد و چهار ضربه شلاق و مصادره اموال به استثناء هزینه تأمین زندگی متعارف برای خانواده‌اش

ماده 5 قانون مبارزه با مواد مخدر

«هر کس تریاک و دیگر مواد مذکور در ماده 4 را نگهداری یا مخفی یا حمل کند با رعایت تناسب و با توجه به مقدار مواد به مجازاتهای زیر‌محکوم می‌شود:

1 - تا پنجاه گرم، تا دویست هزار ریال جریمه نقدی و تا سی ضربه شلاق.

2 - بیش از پنجاه گرم تا پانصد گرم، سه تا هفت میلیون ریال جریمه نقدی و ده تا شصت ضربه شلاق و شش ماه تا سه سال زندان.

3 - بیش از پانصد گرم تا پنج کیلوگرم، هفت میلیون تا سی میلیون ریال جریمه نقدی وچهل تا هفتاد و چهار ضربه شلاق و دو تا ده سال زندان.

4 - بیش از پنج کیلوگرم، سی تا پنجاه میلیون ریال جریمه نقدی و ده تا بیست و پنج سال زندان و در صورت تکرار، اعدام و مصادره اموال به‌استثناء هزینه تأمین زندگی متعارف برای خانواده محکوم می‌نماید.»


ارسال نظر

سارا شاهرخ، کارشناس ارشد حقوق خصوصی
12 مهر 1401