از مواردی که مانع ثبت علامت می شود:

علامت مورد درخواست ثبت مغایر با نظم عمومی یا اخلاق حسنه باشد:

یکی از شرایط ماهوی ثبت علامت تجاری عدم مغایرت علامت تجاری مورد درخواست ثبت با نظم عمومی و اخلاق حسنه ست.

قانونگذار ایرانی از نظم عمومی واخلاق حسنه تعریفی ارائه نکرده است.

تعریف حقوقدانان ایرانی:

نظم عمومی: قوانینی که هدف از وضع آن حفظ منافع عمومی باشدو اشخاص خلاف آن نمی توانند تراضی کنند.

اخلاق حسنه: بخشی از اخلاق که هنوز در قوانین نفوذ نکرده و ضامن اجرای آن تنها وجدان اجتماعی ست.

در کنوانسیون پاریس بدون اینکه تعریفی از اخلاق حسنه و نظم عمومی ارائه شده باشد به شرط عدم مغایرت علامت تجاری مورد درخواست ثبت با نظم عمومی و اخلاق حسنه اشاره کرده است.با توجه به مورد 3 بند (ب)ماده 6 خامس کنوانسیون پاریس برای حمایت مالکیت صنعتی، یکی از مواردی که به استناد آن میتوان علامت تجاری را در یا باطل نمود فرضی ست که علامت تجاری مورد درخواست ثبت یا ثبت شده مخالف با اخلاق حسنه یا نظم عمومی باشد.

براساس ماده 7 کنوانسیون پاریس ،ماهیت محصولی که علامت صنعتی یا تجاری موجب امتیاز و تشخیص آن می گردد در هیچ موردی نمی تواند مانع ثبت آن گردد.

ممکن ست علامتی در کشور الف مغایر نظم عمومی یا اخلاق حسنه باشد لیکن در کشور ب مغایر نباشد.

در موافقت نامه تریپس احکامی در رابطه با مغایر نبودن علامت تجاری مورد درخواست ثبت با نظم عمومی و اخلاق حسنه آمده است.با توجه به بند 1 ماده 2 موافقت نامه تریپس، مقررات کنوانسیون پاریس در رابطه با مغایر نبودن علامت تجاری با اخلاق حسنه و نظم عمومی به شرحی که در مواد 6و7کنوانسیون یادشده آمده است، برای کلیه اعضای سازمان جهانی تجارت لازم الاجراست.

باتوجه به بند (ه)ماده 5 قانون ثبت علائم و اختراعات مصوب 1310، علامتی که مخل انتظامات عمومی و یا منافی عفت باشد را نمی توان بعنوان علامت تجاری اختیار نمود و یا آنها را یکی از اجزای علامت تجاری قرار داد.

منظور از علائم منافی عفت ، علائمی است که در آنها تصاویری مخالف با موازین اخلاقی متعارف جامعه بکار رفته باشد.

در رویه قضائی ایران استنباط های مختلفی از بند فوق الذکر موجود هست:که آیا منظور از عدم مخالفت با نظم عمومی و اخلاق حسنه صرفا مربوط به شکل ظاهری علائم میشود یا ماهیت محصول و کالایی که علامت ملصق به آن است نیز باید با نظم عمومی و اخلاق حسنه کشور ثبت کننده علامت تجاری موافق باشد.

آنچه که استنباط می شود این است که ظاهر علامت نباید مخالف با نظم عمومی یا اخلاق حسنه باشد و این موضوع هیچ ربطی به ماهیت کالایی که علامت برای آن مورد استفاده قرار میگیرد،ندارد.

بعنوان مثال شرکت "استار تلویزیون پروداکشن لیمتید انگلستان"علیه اداره مالکیت صنعتی ایران در رابطه با خودداری از ثبت علامت تجاری " STAR .TV” " به لحاظ اینکه خدمات و کالای تولید شده شرکت یادشده با فرهنگ اسلامی کشور و نظم عمومی واخلاق حسنه معارض است نپذیرفته است.

بااعتراض در دادگاه تجدید نظر:رای نقض گردید بااین استدلال که:از آنجا که علامت مورد تقاضا ستاره بوده و به حکم ظاهر از علائم مستهجن و ممنوع نبوده و با نظم عمومی و اخلاق حسنه مخالفتی ندارد و این علامت فی نفسه مبین ذات و ماهیت رفتار شرکت نمی باشد.دادگاه به استقلال علامت تجاری از ماهیت آن و اینکه مقررات کنوانسیون پاریس در حکم قانون است مانع از ثبت علامت مذکور نشد.

فاطمه گلستانی نیا /کاراموز وکالت